In Nederland bestaan sinds 2004 consultatieteams palliatieve zorg. Deze teams zijn beschikbaar voor alle zorgverleners die zorg verlenen aan mensen in de palliatieve fase. Iedere zorgverlener – of die nu veel of weinig in aanraking komt met palliatieve zorg – heeft zo altijd toegang tot kennis, expertise en overleg over dit onderwerp. Deze mogelijkheid tot consultatie is een belangrijke toevoeging in de zorg voor patiënten in de palliatieve fase van hun leven, juist omdat in Nederland het uitganspunt is dat palliatieve zorg wordt verleend door generalistische zorgverleners.
De consultatievoorziening is in ontwikkeling. In de loop van de tijd zijn, naast de consultatievoorziening in de eerste lijn, consultatieteams in de ziekenhuizen opgericht. Daarnaast zijn er transmurale initiatieven, zijn consulenten palliatieve zorg actief in PaTz-groepen en wordt geëxperimenteerd met de bekostiging van transmurale initiatieven.
Ondanks de toegenomen toegang tot de consultatievoorzieningen en de professionalisering, zijn er tal van uitdagingen voor de toekomst. De financiering van de consultatievoorziening in de eerste lijn is onzeker, de teams zijn heterogeen in samenstelling en werkwijze en de consultatievoorzieningen worden veelal pas laat in het ziektetraject van de patiënt benut.
In afstemming met medisch wetenschappelijke verenigingen en beroepsverenigingen heeft Palliactief het initiatief genomen om een Kader consultatie te ontwikkelen. Hiervoor is een werkgroep opgericht, onder voorzitterschap van Palliactief en ondersteund door Stichting PZNL. De werkgroep is breed samengesteld met vertegenwoordigers, veelal consulenten, van betrokken wetenschappelijke en beroepsverenigingen1, zodat de multidimensionaliteit van palliatieve zorg wordt gegarandeerd. Daarnaast wordt een brede klankbordgroep ingesteld van relevante beroeps- en koepelorganisaties, netwerkcoördinatoren, patiëntvertegenwoordiging, de NZa, ZN en ZiN2.
De doelstelling van de werkgroep is drieledig:
• Ontwikkelen van een landelijk richtinggevend kader voor de intra- en de extramurale consultatie palliatieve zorg voor de samenstelling van de teams en de werkwijze
• Integreren van eerstelijns en tweedelijns consultatie
• De koppeling aan MDO’s en PaTz-groepen
De werkgroep is op 3 april 2024 gestart met het opstellen van een enquête om knelpunten en gewenste oplossingsrichtingen in kaart te brengen. Binnenkort wordt deze enquête verspreid onder zowel consulenten als consultvragers. Eind 2025 zal het Kader consultatie palliatieve zorg gereed zijn.
1: Betrokken organisatie in de werkgroep: NHG, V&VN, NIV, NVA, NVvC, NVALT, NVKG, NVRO, NVPO, VGVZ, BPSW, Verenso (agendalid), Palliactief.
2: Oganisaties die worden gevraagd voor de klankbordgroep: Patientenferatie Nederland, VNPZ, NAPA, Pharos, NVMO, NVK, Kenniscentrum Kinderpalliatieve Zorg, NVAVG, KNMP, NIP, NVZ, Actiz, NZA, ZiN, ZN.
Voor vragen zijn we te benaderen via Palliactief (info@palliactief.nl)